Czy można kwestionować protokół powypadkowy?

Zazwyczaj poszkodowany w wypadku przy pracy jest w tak wielkim szoku, że nie jest w stanie realnie ocenić przebiegu zdarzenia, albo subiektywnie wskazać jego przyczyny. Dlatego ustaleniem okoliczności zdarzenia oraz sporządzeniem protokołu powypadkowego zajmuje się sztab profesjonalistów i specjalistów z zakresu BHP. Ich zadaniem jest ustalenie dokładnego przebiegu zdarzenia, jego przyczyn oraz ustalenie osoby odpowiedzialnej za sam wypadek. Nie tylko oceniają, kto winny jest zaniedbań lub uchybień, ale równocześnie wskazują pracodawcy, co zrobić, aby uniknąć podobnych zdarzeń w przyszłości. Czy jednak można podważyć poczynione przez nich ustalenia? W jaki sposób tego dokonać?

Sporządzenie protokołu powypadkowego

Zespół powypadkowy, w którego skład wchodzi inspektor BHP oraz społeczny inspektor pracy w terminie 14 dni od uzyskania zawiadomienia o wypadku (ze strony pracownika lub pracodawcy) rozpoczyna pracę nad zebraniem materiału dowodowego. Zespół przeprowadza procedurę wyjaśniającą, aby ostatecznie poczynione ustalenia spisać w postaci protokołu powypadkowego. Jeśli postępowanie wymaga powołania opinii biegłych lekarzy lub specjalistów, termin na sporządzenie protokołu może się wydłużyć. Wymaga to jednak wskazania i uzasadnienia.

Zastrzeżenia do protokołu

Wszelkie ustalenia zespołu powypadkowego powołanego przez pracodawcę zostają spisane w postaci protokołu i przekazanie do zatwierdzenia najpierw poszkodowanemu lub członkowi jego rodziny, a następnie pracodawcy. Każda ze stron podpisuje protokół zgadzając się z jego zapisami. Jeśli poszkodowany lub członek zespołu powypadkowego nie zgadza się z treścią protokołu – powinien złożyć pisemne zastrzeżenia do zapisów protokołu.

Elementy protokołu, które mogą budzić zastrzeżenia

1. Okoliczności wypadku

W protokole znajdują się informację o przebiegu samego wypadku. Jak do niego doszło, co było jego przyczyną oraz jakie obrażenia odniósł poszkodowany pracownik. W tym punkcie powinien znajdować się prawidłowy przebieg wypadku oraz dane osób w nim uczestniczących (także zwierzchników lub współpracowników). Jeśli któraś z okoliczności nie została uwzględniona lub błędnie wskazana – należy złożyć wniosek o ich sprostowanie.

2. Przyczyny wypadku

Wskazane przyczyny wypadku muszą wskazywać na stan faktyczny i obejmować nie tylko aspekt ludzki, ale również kwestie materiałowe, techniczne i organizacyjne. Jeśli któraś z ważnych przyczyn nie została wskazana lub błędnie przyjęta, należy tę kwestię podnieść w pisemnych zastrzeżeniach, oczywiście należycie je argumentując.

Zapoznaj się również z rodzajami, przyczynami i skutkami wypadków przy pracy.

3. Nieprzestrzeganie przez pracodawcę zasad bezpieczeństwa i higieny pracy lub innych przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia

Bywają sytuację, iż pracodawcy próbując uniknąć odpowiedzialności karnej za nieprzestrzeganie zasad BHP lub inne zaniedbania. Np. w dozorze pracowników, nie wskazują w protokole informacji o tym fakcie, przerzucając winę na pracownika. Jeśli w firmie nie przestrzega się przepisów bezpieczeństwa, a pracodawca ma tego świadomość – złożone zastrzeżenia powinny uwzględnić winę pracodawcy w tym zakresie.

4. Wyłączna przyczyna wypadku to naruszenie przez poszkodowanego pracownika przepisów ochrony życia lub zdrowia lub spowodowane wypadku umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa

Jeśli w protokole wskazano, że to pracownik naruszył zasady BHP lub inne przepisy obowiązujące w firmie lub przyczynił się do wypadku przez swoje rażące niedbalstwo, odbiera mu się prawo do odszkodowania z ZUS lub z OC pracodawcy. Jeśli pracownik nie zgadza się, że ponosi winę za zdarzenie, powinien wnieść wniosek o ponowną analizę dowodów i dokumentacji.

5. Stwierdzenie, że wypadek jest lub nie jest wypadkiem przy pracy

Zespół kwalifikuje wypadek jako wypadek przy pracy lub odmawia kwalifikacji, jako wypadku przy pracy. Stwierdzenie, że zdarzenie nie było wypadkiem przy pracy wymaga szczegółowego uzasadnienia.

W takim przypadku poszkodowanemu nie przysługują świadczenia powypadkowe (100% wynagrodzenia, świadczenie chorobowe i rehabilitacyjne oraz jednorazowe odszkodowanie z ZUS). Jest to krzywdzące dla osoby poszkodowanej, jeśli uważa, że nieprawidłowo zakwalifikowano wypadek – ma prawo wnieść zastrzeżenia.

Dowiedź się, jak wyglądają procedury po wypadku zbiorowym przy pracy.

Sądowe sprostowanie zapisów protokołu

W przypadku braku sprostowania zapisów protokołu zgodnie z prawdą, poszkodowany ma prawo wystąpić z powództwem do Sądu Pracy o ustalenie i sprostowanie protokołu na podstawie art. 189 Kodeksu postępowania cywilnego. Z takim powództwem może wystąpić także organizacja związkowa, działająca u pracodawcy zatrudniającego poszkodowanego pracownika. Warto wspomnieć, iż roszczenia ze stosunku pracy są wolne od opłat sądowych.

Po sądowym sprostowaniu zapisów protokołu poszkodowany może złożyć wniosek o jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy do ZUS. Jeśli winę za zdarzenie ponosi pracodawca – także do ubezpieczyciela OC swego pracodawcy z roszczeniem o odszkodowanie.

Sprawdź kiedy i jak można uzyskać jednorazowe świadczenie z ZUS po wypadku przy pracy.