Komisja Nadzoru Finansowego – jak może pomóc uzyskać odszkodowanie?

Organem nadzorczym nad działalnością podmiotów rynku finansowego w Polsce jest Komisja Nadzoru Finansowego (UKNF). Ma ona za zadanie kontrolować pracę podmiotów rynku finansowego, ale także walczyć z nieuczciwymi praktykami tych podmiotów.

Komisja pełni również ważną funkcję, jaką jest przygotowanie aktów prawnych w zakresie nadzoru nad rynkiem finansowym i jego rozwojem. Dodatkowo stwarza także możliwość polubownego rozwiązywania sporów między Ubezpieczycielami a ich Klientami.

Głównym zadaniem KNF jest walka z nieuczciwymi praktykami Towarzystw Ubezpieczeniowych, także w zakresie likwidacji szkód i wypłaty odszkodowań. Nie zajmuje się jednak pojedynczymi sprawami osób Poszkodowanych (taką funkcję pełni bowiem Rzecznik Finansowy, wcześniej Rzecznik Ubezpieczonych). KNF broni interesów konsumentów wobec nieprawidłowości i bezprawnych działań ubezpieczycieli. Prowadzone postępowania wyjaśniające, których rezultatem jest wykrycie działań na niekorzyść osób Poszkodowanym, mogą zakończyć się dla Zakładu Ubezpieczycielem sporą karą finansową lub inną sankcją nałożoną przez KNF.

Wytyczne i rekomendacje KNF

W rezultacie działań nadzorczych, na podstawie doświadczenia i wniosków pokontrolnych, KNF wydaje wytyczne dotyczące:

• organizacji, zarządzania i kontroli procesu likwidacji szkód,
• terminowości wydawania decyzji oraz wypłaty odszkodowań,
• zakresu wydawanych decyzji oraz rzetelności procedur likwidacyjnych,
• oceny wysokości przyznanego świadczenia oraz uznania zasady pełnego odszkodowania.

Wytyczne KNF są wiążące dla wszystkich Towarzystw Ubezpieczeniowych. Brak ich przestrzegania wiąże się z nałożeniem kary lub sankcji przez Komisję.

Komisja Nadzoru Finansowego wydaje również rekomendacje dotyczące sposobu ustalania wysokości przyznanego odszkodowania i zadośćuczynienia. W kwestii wypłaty roszczeń za szkody osobowe związane z uszczerbkiem na zdrowiu najważniejszą jest Rekomendacja dotyczącą procesu ustalania i wypłaty zadośćuczynienia z tytułu szkody niemajątkowej z umów ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych. Wskazuje ona, iż przy ustalaniu wysokości należnego odszkodowania należy uwzględnić:

• nieodwracalność następstw uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia,
• czas trwania oraz stopień intensywności cierpień fizycznych i psychicznych,
• wiek poszkodowanego,
• utratę perspektyw na przyszłość,
• poczucie nieprzydatności społecznej,
• bezradność życiową,
• niemożność czynnego uczestnictwa w sprawach rodziny,
• konieczność korzystania z pomocy innych osób w sprawach życia codziennego.

Sprawdź też jak poszkodowanym pomaga Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (PBUK).

Przy ocenie wysokości zadośćuczynienia po śmierci osoby bliskiej Towarzystwo Ubezpieczeń powinno uwzględnić:

• rozmiar doznanego przez poszkodowanego bólu, cierpień moralnych oraz wstrząsu psychicznego po śmierci najbliższego członka rodziny,
• wystąpienie zaburzeń psychicznych poszkodowanego wywołanych śmiercią członka rodziny,
• trudności adaptacyjne poszkodowanego związane z odnalezieniem się w nowej rzeczywistości,
• wiek zmarłego oraz, jaką pełnił w rodzinie,
• wiek i sytuację życiową poszkodowanego,
• rodzaj i intensywność więzi łączących roszczącego ze zmarłym.

Należy pamiętać, iż w walce o odszkodowanie, przy odwołaniu od decyzji Towarzystwa Ubezpieczeń (reklamacji), można powołać się na powyższe wytyczne oraz rekomendacje, które są obligatoryjne dla ubezpieczyciela przy wydawaniu decyzji.

Jeśli nie uwzględniono wszystkich aspektów szkody, dokonano ich błędnej analizy lub interpretacji – mamy prawo, oprócz reklamacji, złożyć także skargę do Rzecznika Ubezpieczonych.

Nie mając doświadczenia ani specjalistycznej wiedzy, możemy opierać się o wytyczne i rekomendacje KNF przy ocenie sprawy, a także przy składaniu reklamacji do ubezpieczyciela.

Postępowanie polubowne

Komisja Nadzoru Finansowego daje również możliwości polubownego załatwienia sporu zarówno w drodze mediacji, jak i uproszczonego postępowania sądowego przed sądem arbitrażowym.

Sąd polubowny przy KNF to niezależny sąd, który ma za zasadnie pomóc w dojściu do porozumienia oraz zakończeniu sprawy polubownie.

W przypadku skierowania sprawy do rozpatrzenia przez sąd polubowny strona pozwana jest informowana pisemnie o możliwości przeprowadzenia mediacji. Musi jednak wyrazić na nie zgodę, w przeciwnym wypadku sprawa zostaje zakończona bez rozstrzygnięcia.

Obie strony postępowania spotykają się w towarzystwie doświadczonego mediatora, którego zadaniem jest doprowadzenie do zawarcia w sprawie ugody. Koszt takich mediacji wynosi zaledwie 50 zł, jest więc znacznie tańszy, niż sądowe zawezwanie do próby ugodowej.

Sprawdź również możliwości uzyskania odszkodowania z UFG (Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego).

Postępowanie arbitrażowe w sądzie polubownym przy KNF

To postępowanie prowadzone przed sądem arbitrażowym, składającym się z wykwalifikowanych specjalistów w danej dziedzinie.

Na postępowanie także musi wyrazić zgodę druga strona sporu, gdyż tylko wtedy jest możliwe wszczęcie postępowania. W tym przypadku arbiter przyznaje rację jednej ze stron, na podstawie pozwu, odpowiedzi na pozew oraz zgromadzonej w sprawie dokumentacji.

Postępowanie arbitrażowe w zależności od wysokości sporu może mieć formę:

• uproszczonego postępowania arbitrażowego – w przypadku sporów do wartości 10 000 zł. Postępowanie prowadzi jedynie 1 arbiter, który wydaje wyrok w sprawie.
• postępowania arbitrażowego – w sporach powyżej 10 000 zł. Postępowanie prowadzone jest przez 3 niezależnych arbitrów (każda ze stron ma możliwość wybrania swojego, zaś 3 jest wybierany przez powołanych już arbitrów).

Opłaty w sądzie polubownym przy KNF są znacznie niższe, niż w sprawach cywilnych, a postępowanie jest bardziej uproszczone i szybsze.

Wyrok wydany w sprawie ma moc prawną na równi z wyrokiem sądu powszechnego (po zatwierdzeniu przez właściwy sąd powszechny). Od niego również przysługuje możliwość złożenia apelacji, jednak wyrok apelacyjny jest w tym przypadku ostateczny.

Komisja Nadzoru Finansowego jest instytucją, która powstała, by chronić interesy osób poszkodowanych przed nieuczciwymi praktykami ubezpieczycieli i zaniżaniu należnych odszkodowań. Dlatego może być pomocna w walce o odszkodowanie – zarówno jako bogate źródło wiedzy i informacji, ale również jako pomoc w przeprowadzeniu mediacji czy postępowania arbitrażowego.