Proces cywilny o odszkodowanie

Poszkodowani w wypadkach drogowych mają prawo do ubiegania się o odszkodowanie od ubezpieczyciela OC sprawcy wypadku. Na drodze postępowania likwidacyjnego ubezpieczyciel dokonuje wypłaty sumy bezspornej odszkodowań. Jeżeli poszkodowany nie zgadza się z decyzją – składa odwołanie od decyzji ubezpieczyciela. Jeżeli i to nie przynosi skutku, pozostaje złożenie pozwu o odszkodowanie w sądzie. Jak wygląda procedura sądowa? Ile czasu trwa proces, jakie są koszty i ryzyko wytoczenia powództwa? Na te pytania odpowiemy w niniejszym artykule.

Kiedy złożyć pozew cywilny o odszkodowanie?

Jeżeli poszkodowany chce założyć sprawę w sądzie przeciwko ubezpieczycielowi niezmiernie istotne jest aby zrobił to przed terminem przedawnienia roszczeń. Zazwyczaj jest to 3 lata od wydania decyzji ubezpieczyciela (lub powstania szkody) w przypadku szkód majątkowych (np. uszkodzenia w samochodzie), a w przypadku rozstroju zdrowia powyżej 7 dni lub śmierci osoby bliskiej – aż 20 lat. Pozew należy złożyć po wyczerpaniu drogi przedsądowej i po zamknięciu negocjacji ugodowych z ubezpieczycielem.

Do jakiego sądu złożyć pozew o odszkodowanie?

Sądem właściwym dla rozpatrzenia sprawy odszkodowawczej będzie sąd właściwy dla miejsca zamieszkania poszkodowanego, dla miejsca wypadku lub siedziby ubezpieczyciela. Powód może tutaj dokonać wyboru najsensowniejszego dla siebie, mając na uwadze takie czynniki jak odległość do sądu czy też wysokość zasądzanych odszkodowań (analiza orzecznictwa, wyroków publikowanych na stronie sądu). Innym ważnym czynnikiem wpływającym na właściwość jest wielkość przedmiotu sporu (WPS), czyli odszkodowania o jakie chcemy wystąpić. Jeżeli jest to kwota poniżej 75 tys. zł – będzie to sąd rejonowy, jeżeli powyżej 75 tys. zł – sąd okręgowy. W praktyce sądy okręgowe, jako większe i bardziej doświadczone bywają rzetelniejsze w ocenie stanu faktycznego i prawnego danego przypadku. Wniosek taki wynika z ilości spraw apelacyjnych i zakresu zmian jakie dopuszcza apelacja w stosunku do wyroków sądów rejonowych I instancji.

Jakie są koszty wytoczenia powództwa o odszkodowanie?

Podstawowe koszty sprawy to wpis sądowy, który wynosi 5% wartości dochodzonego odszkodowania. Innymi kosztami są opłata od pełnomocnictwa – 17 zł, oraz koszt biegłych powołanych do sprawy. Biegłych w sprawie o odszkodowanie może być nawet 3, a ich koszt może wynieść od 500 do 2000 zł za 1 biegłego, w zależności od specjalizacji. Powód składający pozew o odszkodowanie powinien mieć na względzie również koszty oddalenia powództwa i wiążące się z tym koszty zastępstwa procesowego, czyli wynagrodzenie prawnika wynajętego do obrony przez stronę pozwaną – ubezpieczyciela. Koszty zastępstwa procesowego reguluje Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości. Ich wysokość jest stosunkowa do wartości przedmiotu sporu i wynosi w sprawach o odszkodowanie od 90 zł do 25 tys. zł (przy sporach o kwoty powyżej 500 tys. zł). Zatem czym wyższa kwota roszczenia w pozwie tym wyższe koszty prawnika.
Obok kosztów prawnych strony przeciwnej oraz kosztów sądowych powód powinien uwzględnić wynagrodzenie prawnika lub kancelarii odszkodowawczej, która go reprezentuje.

Ile trwa proces cywilny o odszkodowanie?

Proces może trwać od roku nawet do 3-4 lat, w zależności od skomplikowania sprawy, wartości roszczenia, kwestionowania przez pozwanego jego odpowiedzialności, ilości powołanych świadków, wnioskowanych opinii biegłych oraz faktu, czy strony złożyły apelację od wyroku I instancji. Standardowo w sprawach o zadośćuczynienie po śmierci bliskiej osoby sprawa sądowa może trwać ok 2 lat, podobnie do spraw uszczerbku na zdrowiu.

Czy warto złożyć pozew o odszkodowanie?

Na to pytanie nie sposób odpowiedzieć jednoznacznie. Statystyki wskazują jednak, iż zdecydowana większość spraw odszkodowawczych kończy się zasądzeniem odszkodowań dla poszkodowanych, a zatem porażką ubezpieczyciela. Wyroki podyktowane są wysokim stopniem zaniżenia odszkodowań na poziomie likwidacji przedsądowej oraz zaangażowaniem w procesy profesjonalnych pełnomocników – adwokatów, radców prawnych czy kancelarii odszkodowawczych. Te ostatnie najczęściej reprezentują poszkodowanych, pokrywając niejednokrotnie koszty procesu i ryzyka oddalenia powództwa. W takiej sytuacji warto aby poszkodowany rozważył złożenie pozwu.

Czy wynająć pełnomocnika do sądu?

Zdecydowanie tak. Poszkodowani najczęściej nie posiadają wiedzy i doświadczenia, nie znają procedur sądowych. W toku procesu może to wiązać się z licznymi problemami, których „odkręcienie” może nie być możliwe. Począwszy od opracowania skutecznego i rzetelnego pozwu, skończywszy na prowadzeniu procesu, pełnomocnik sądowy jest koniecznością, która poszkodowanemu z pewnością przyniesie korzyść.