Substrat zachowku

W prawie spadkowym określenie substratu zachowku ma bardzo konkretne znaczenie dla ostateczne określenie wysokości należnego zachowku. Substrat zachowku składa się z wartości całego majątku spadkowego oraz części składników majątkowych będących w dyspozycji spadkodawcy przed śmiercią.
W skład substratu zachowku wchodzą także darowizny uczynione przed śmiercią czy także zapisy windykacyjne ustalone w testamencie.

Sposób ustalenia majątku spadkowego

W skład substratu zachowku wchodzi czynna wartość spadku – aktywa takie jak nieruchomości, ruchomości, środki pieniężne, wierzytelności, które pomniejsza się o wartość pasywów, czyli długów spadkowych. Długi spadkowe to nic innego jak zadłużenie spadkodawcy, koszty jego pochówku, koszty utrzymania spadkodawcy przed jego śmiercią.
Wartość spadku ustalają biegli sądowi w toku postępowania sądowego, na podstawie oceny wartości majątku z dnia otwarcia spadku według cen aktualnych. Zatem jeżeli np. wzrośnie wartość nieruchomości będącej przedmiotem postępowania spadkowego, wzrośnie też wartość spadku.

Ugoda a zachowek

Jeżeli strony chcą doprowadzić do ugody przedsądowej w zakresie podziału majątku, warto ustalić wysokość majątku spadkowego na podstawie prywatnej opinii rzeczoznawcy.

Przykład substratu zachowku

Jeżeli zmarły posiadał dom o wartości 500 tys. zł, a wcześniej w umowie darowizny podarował bratu samochód o wartości 50 tys. zł oraz posiadał kredyt frankowy w banku na sumę 200 tys. zł, jego substrat zachowku będzie wyglądał następująco:
500.000 (majątek) – 50.000 (dług) = 450.000
450.000 + 50.000 (darowizny) = 500.000 – to jest wartość substratu.