Zachowek a darowizna

Redakcja

Wielu potencjalnych spadkobierców dokonuje darowizn za życia spadkobiorców w celu uniknięcia spraw spadkowych i podziału majątku. Czy dokonanie darowizn chroni jednak przed roszczeniami z tytułu zachowku?

Czy należy się zachowek od darowizny?

Otóż zgodnie z obowiązującym prawem dokonanie darowizny za życia spadkodawcy nie uchroni obdarowanego od konieczności wypłaty zachowku. Nawet w sytuacji gdy spadek nie stanowił jakiejkolwiek wartości, uprawniony do zachowku może wystąpić do obdarowanego o tzw. uzupełnienie zachowku. Jego wysokość zależy od takich czynników jak:

  • substrat zachowku jest dodatni (wartość spadku oraz udzielonych darowizn),
  • pokrycie należnego zachowku nie jest pełne.

Przedawnienie zachowku od darowizny

Zasady przedawnienia uzupełnienia zachowku są tożsame z przedawnieniem samego zachowku. Należy wziąć pod uwagę termin 10 lat, jaki upływa od momentu dokonania darowizny do otwarcia spadku:

  • 10 lat od darowizny upłynęło – nie uwzględnia się darowizny w ustaleniu wysokości zachowku, a obdarowany nie ponosi odpowiedzialności za uzupełnienie zachowku;
  • 10 lat od darowizny nie upłynęło – prawo do zachowku lub jego uzupełnienia przysługuje.

Ważne jest jednak, iż termin 10-letni dotyczy wyłącznie spadkobierców spoza kręgu spadkobierców ustawowych. Zatem w stosunkach rodzinnych – brat, siostra, dzieci, rodzice, wnuki, niniejszy termin nie ma znaczenia, ponieważ bliscy mogą nadal ubiegać się o zachowek.

Zachowek za darowany dom w przypadku spadkobierców ustawowych i pozaustawowych

Poszkodowani z ustawowej grupy spadkowej mogą wystąpić o zachowek w terminach przewidzianych dla tej instytucji. Jeżeli rodzice przekazali dom jednemu z rodzeństwa, pozostałe rodzeństwo może wystąpić o zachowek w ciągu 5 lat od otwarcia spadku lub ogłoszenia testamentu.

Jeżeli spadkodawca przepisał dom osobie spoza kręgu spadkobierców ustawowych, Ci mają prawo do wystąpienia o zachowek w ciągu 10 lat od otwarcia spadku.

Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej na temat zachowku, skontaktuj się z nami i skorzystaj z bezpłatnej analizy w zakresie prawa spadkowego.